نوع مقاله:مقاله پژوهشی
نویسندگان
شیلا اس. بلر
ترجمه
زهرا رضایتی
دانشآموختۀ مقطع کارشناسی ارشد رشتۀ «مهندسی معماری»، دانشگاهِ آزاد واحدِ تهران_جنوب، تهران، ایران.
چکیده
ابنبطوطه3، جهانگردی ماجراجو در دوّم رجب سال 725 هجری قمری (13 ژوئن 1325 میلادی)، مُوطن خود در[شهرِ] طنجه4 را ترک نمود و راهی سفری شگرف به درازایِ ربع قرن شد. سفری که منجر به اشرافِ تمام و کمالِ او در حوزۀ [فرهنگ و تمدّنِ] اسلامی گردید. او برای انجامِ [فریضۀ] حجّ [ابتدا] مسیرِ شمالِ آفریقا را در پیش گرفت [و سپس] از فلات ایران عبور کرد، از قسطنطنیه و اردوی زرّین5 [یا خاقانات قپچاق] بازدید کرد، از طریقِ دریایِ سرخ به مالدیو، هند، سوماترا، مالابار و حتّی سواحلِ چین عزیمت نمود. در رجعت به خانه، به نوشتن سفرنامهای مبادرت ورزید که او را در زمرة نامدارترین جهانگردانِ دنیا قرار داد.(1) شایان ذکر است او در طول این سفر هزینهای برای اسکان خود پرداخت ننمود. در عوض، در سرایِ حاکمان و یا مراکز مشهور مذهبیِ جهانِ اسلام سکنی میگزید. در این مقاله به برّرسی سه [مورد از] «شهرهای کوچک خدا»، خانقاههایی در اطراف مدفن شیوخِ صوفی که ممکن است ابنبطوطه در آنجا سکنی گزیده باشد، پرداخته شده است.(2) هر سه متعلّق به یک دورۀ تاریخی، امّا در قلمروهای جغرافیایی سلسلۀ ایلخانان در ایران، دودمانِ ممالیکِ مصر و دورۀ مرینیان در مراکش قرار داشته و بر زوایایِ مختلف پدیدهای مشترک، [که همانا] تکریم و ستایش عرفایِ قرون وسطای اسلامیست، دلالت داشتند.
کلید واژه ها