سبک و رسانه در تصاویر متحرک

تاریخ دریافت: 31/03/1401- تاریخ پذیرش: 25/04/1401
اروین پانوفسکی
مترجم: زهرا الوندی
کارشناسی ارشد، فلسفۀ هنر، دانشکدۀ علوم نظری و مطالعات عالی هنر، دانشگاه هنر تهران، تهران، ایران.

مقالۀ پیش رو یکی از مهمترین بیانات در حوزۀ زیبایی‌شناسی فیلم است. این مقاله که به صورت دقیق و فشرده نگاشته شده است، در واقع طیف گسترده‌ای از ایده‌ها و مشاهدات را پوشش می‌دهد. اروین پانوفسکی در پیشنهادات و سخنانی که در سخنرانی‌‌ها و جاهای مختلف بیان کرده‌است، بینشی عمیق نسبت به ماهیت پیچیدۀ رسانۀ فیلم و زمینۀ مربوط به آن در تاریخ هنر باز می‌کند. آنچه که رویکرد او را بسیار حیاتی می‌کند در واقع ارجاعات مقایسه‌ای پی در پی او به انواع مختلف تولیدات هنری در ادوار و تمدن‌های گذشته است. نتیجۀ کار، تخمین واضح و دقیق از برخی نقاط قوت و ضعف در فیلم‌ها در گذشته و حال است. این مقاله که برای اولین بار در سال 1934 میلادی منتشر شد از نظر مخاطبان پرینستون برای جلب توجه آنان به فیلم “کتابخانۀ موزۀ هنرهای مدرن” بوده‌است؛ که در آن زمان به نمایش گذاشته شد و پانوفسکی درباب این مسئله چنین می‌نویسد که “یک پروژۀ نسبتا عجیب و غریب در نظر اغلب مردم در آن زمان” تلقی می‎شد. اگرچه که این مقاله 12 سال بعد برای مجله نقد، اصلاح شد (نقد، جلد اول، شماره 3، ژانویه فوریه 1941) اما هیچ تغییری در اصول اصلی نویسنده ایجاد نشد، و حتی امروز هم او هیچ دلیلی برای تغییر آن‌ها نمی‎بیند.